Sau khi nhổ R, có hai hiện tượng di chuyển răng:
- Nếu nhổ 1 răng, 2 răng kế sắp mọc, thì 2 răng kế sắp mọc song song thân răng, chân răng, khoảng trống được đóng kín.
- Nếu nhổ 1 răng, mà 2 răng kế đã có đủ chiều cao thân răng, thì 2 răng này sẽ nghiêng thân răng về phía có khoảng trống. Có thể đóng kín phần thân, nhưng cổ răng vẫn hở.
I. Khi nào nên nhổ răng:
Thời điểm tiến hành nhổ răng là quan trọng
1. Nhổ răng 6 hàng loạt:
- Một bệng nhân có răng to so với hàm và các răng 6 sâu, tổn thương nặng có chỉ định nhổ răng 6.
- Thời điểm nhổ tốt nhất là lúc đã mọc răng 4, các răng 5 và 7 sắp mọc ra khỏi lợi, mới sát bờ xương.
- Thuận lợi:
+ Không cần đóng khe. Các răng 5và 7 sẽ tự đóng khoảng răng 6.
+ Bề cao cắn khít không bị thấp như một số bệnh nhân mất sớm răng 6 hoặc mất bề cao thân răng 6.
- Cho nên có nhiều trường hợp phải điều trị để giữ răng 6 cho đủ chiều cao để răng 4 mọc tốt, dù biết rằng sẽ nhổ bỏ răng 6 ít tháng sau đó (3 - 6 tháng).
Hoặc nếu răng 6 quá sâu, không giữ được chiều cao thân răng, thì cố gắng giữ răng 5 sữa cho đến lúc gần mọc răng 5 nhổ luôn răng 6 và răng 5 sữa.
2. Nhổ răng 4: Lúc răng 5 hoặc răng 3 sắp mọc sát cung xương.
3. Nhổ răng 5: Lúc sắp mọc răng 7 (Răng 7 mọc có tác dụng đẩy răng 6 di gần).
4. Nhổ răng 7: Khó xác định cho mỗi hàm
- Răng 7 trên: Nhổ lúc răng 8 dưới mọc ngang răng 7 dưới.
- Răng 7 trên: Sau khi chắc có mầm răng 8. Có thể nhổ lúc 14 tuổi.
5. Lấy mầm răng 8: Để tránh tái phát hoặc làm nặng thêm dị thường răng miệng. Có thể lấy mầm răng 8 ngay khi mầm này tới sát bờ xương - niêm mạc.
II. Thiếu bao nhiêu mm thì nhổ răng:
Tuỳ quan niệm của từng tác giả:
- Theo Nance: Thiếu 5 mm nhổ
- Theo A. Benauwwt: Thiếu 3 mm nhổ răng.
- Theo Loretle: Răng to so với hàm nhổ răng.
- Theo Hetz Thiếu mm thân răng vĩnh viễn nhổ răng kế xa.
- Thực tế chúng ta:
+ Thiếu 5 mm : nhổ răng
+ Thiếu 3mm : không nhổ răng
+ Thiếu 3 - 4 mm : nhổ 1 răng; có thể răng 5 hoặc 1 răng trên.
+ Sau đó nhổ bổ sung răng 8 đối diện để tránh răng lệch về bên nhổ.
III. Nhổ răng nào:
- Nhổ răng kém chức năng nhất, tránh nhổ một bên (sẽ gây xô lệch) và cần xem sự tương xứng cả hai hàm, không nên chỉ chú ý đến hàm trên vì hàm dưới có thể cản trở sự di chuyển của răng trên.
- Răng kém chức năng: răng sâu, lệch lạc nặng...
Không bảo tồn để đưa về cung răng bình thường được.
- Thứ tự nên nhổ: 4,5,8 răng cửa dưới, răng 2 trên, 6,7, 3 trên, 3 dưới, 1 dưới.
+ AI : tuỳ nối thiếu chỗ, nhổ 1 răng hàm trên hoặc 1 răng hàm dưới.
+ AII : Thường nhổ răng 4trên.
+ AIII: Nhổ răng cửa dưới; răng 4 dưới, răng 6 dưới.
III. Các loại nhổ răng thường dùng trong CHRM:
Có 4 thì nhổ răng thường dùng:
1. Nhổ răng có hướng dẫn: Theo chương trình: nhổ răng sữa xa cho răng vĩnh viễn lệch mọc đúng chỗ, thường cuối cùng sẽ rút bớt 4 răng tiền hàm.
- Theo Hotz: Thứ tự 2 hàm khác nhau
+ Hàm trên: Nhổ 4 sữa mọc 4; nhổ 4 mọc 3; nhổ 5 sữa mọc 5.
+ Hàm dưới: Nhổ 4 sữa mọc 3; mọc 4 nhổ 5 sữa; nhổ 4 mọc 5.
2. Nhổ răng hàng loạt: Nhổ các răng cùng tên ở cả 4 góc hàm: 4,6,8.
3. Nhổ răng ngay trước CHRM:
4. Nhổ răng bổ sung: Nhổ răng 8 bên đối diện để tránh đẩy răng về bên nhổ.
Bảng thứ tự mọc răng vĩnh viễn:
R | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
Hàm trên | 2 | 3 | 6 | 4 | 5 | 1 | 7 |
Hàm dưới | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 1 | 7 |